De Maas is dynamisch en kent hoge en lage waterstanden. Door aanpassing van de kades en verruiming van het rivierbed wordt gewerkt aan een klimaatadaptieve rivier.

De Maas wordt gevoed door regenwater. De Maas bereikt daardoor in de winter soms hoge waterstanden en in de zomer erg lage waterstanden. De hoge waterstanden kunnen, zeker in combinatie met hevige regenval, tot overstromingen leiden (zoals in 1993 en 1995). Daarom vinden in het Maasdal diverse programma´s en projecten plaats in verband met waterveiligheid en de waterkwaliteit. Een van die projecten is de aanpassing van de kaden langs de Maas en de Niers.

Langs de Maas zijn enkele paden en campings aanwezig, waardoor we kunnen genieten van het rivierlandschap van de Maas. De Maas is vanaf de doorgaande weg vooral zichtbaar in de buurt van Heijen.

Tussen de zuidelijke gemeentegrens en Heijen is het heggenlandschap en de overgang van Maasdal naar rivierduinen het beste zichtbaar en te beleven. Langs de Maas loopt grotendeels een fietspad. Ter hoogte van Milsbeek loopt een struinpad. Vlakbij Milsbeek zijn een paar campings en recreatieve voorzieningen aanwezig. De haven van Heijen heeft een aftakking naar de Paesplas, waar watersportfaciliteiten aanwezig zijn.

De Maasheggen en bakenbomen zijn zichtbare historische elementen in de uiterwaarden van de Maas.

In de uiterwaarden zijn terrassen ontstaan gevormd door insnijding van de rivier in het landschap. Ook in deze tijd staan ze in de winter regelmatig onder water. Langs de Maas zijn een aantal historische elementen te vinden, 

zoals de Bakenbomen en de Maasheggen. De heggen hebben een landbouwkundige oorsprong. De Bakenbomen vinden hun oorsprong als baken voor de scheepvaart. Tegenwoordig zijn ze vooral van cultuurhistorische en landschappelijke waarde.

Op enkele plekken langs de Maas is waardevolle natuur aanwezig, bijvoorbeeld bij de monding van de Niers in de Maas en het Maasheggengebied bij Heijen.

Natuurwaarden zijn vooral aanwezig in de Gebrande Kamp, de Maaskemp, bij de monding van de Niers in de Maas en het Maasheggengebied bij Heijen met het Zuidereiland en de Leigraaf.

In het Maasdal liggen de bijzondere cultuur historische parels die de geschiedenis van Gennep tonen.

Huis Heijen en het Genneperhuis zijn bijzondere
historische gebouwen die allebei zijn ontstaan als verdedigingswerken. Het Genneperhuis is een kasteelruïne aan de monding van de Niers in de Maas. De resten van de burcht en de grachten zijn gedeeltelijk blootgelegd en met wandelbruggen toegankelijk gemaakt. Huis Heijen is als waterburcht gebouwd in de 16e eeuw en diverse keren verwoest. In de vorige eeuw is de burcht gerestaureerd. Rondom het kasteel en het complex eromheen ligt nu een hoogwaterbescherming zodat het kasteel behouden blijft.

Maaswater wordt gebruikt voor de drinkwatervoorziening van Zuidwest Nederland.

Water dat vanuit de gemeente Gennep de Maas instroomt (via oppervlaktewater, kwelwater, grondwater, de riolering, etc.) dient dus voldoende schoon te zijn, zodat geen extra zuiveringsinspanningen nodig zijn om van dit water drinkwater te maken. Gennep streeft naar een duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening en een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater.´

Vanaf de binnenhaven bij Heijen maken enkele bedrijven gebruik van het water voor transport van zand, grind, bouw- en afvalstoffen. De Maas is een belangrijke doorgaande route voor de scheepvaart.

De Maas is van nature een regenrivier. De waterstanden kunnen daardoor bijzonder hoog of laag zijn. Door kanalisatie en stuwing van de Maas is scheepvaart meer tot ontwikkeling gekomen. Bij Heijen is een binnenhaven. Enkele bedrijven kunnen daarom gebruik maken van de Maas voor transport.